Boðklivin_ol
Trýstið á leinkið fyri at síggja faldaran til skúlastýrisvalið, sum verður tann 12. november 2024
Ovara LON - Boðklivin
Tekstirnir til munnligu próvtøkurnar í føroyskum
Heimaarbeiði í støddfrøði.
Ven støddfrøðiheitini ið hoyra til brot.
Brot = Teljari, brotstrika, nevnari, felagsnevnari, ektað brot, óektað brot og blandað tal.
Nevnarin: sigur okkum, hvussu nógvar partar eitt heilt er býtt sundur í.
Teljarin: sigur okkum, hvussu nógvar partar vit hava fingið ella latið burtur av tí heila sum er býtt sundur.
Brotstrikan: sigur okkum, at vit skula býta/deila/dividera teljara við nevnara. Tá fáa vit eitt desimaltal/kommatal sum vit eisini kunna rokna um til prosent, við at falda desimaltalið/kommatalið við 100. Vit kunna eisini flyta kommaið tvey til høgru.
Dømi: 1/2 (1 : 2) = 0,50 0,25 · 100 = 25 = 25%
Felagsnevnari: Fyri at plussa ella minusa tvey brot, muga brotini hava sama felagsnevnara. Tí mást tú fyrst finna felagsnevnaran hjá brotunum, áðrenn tú kanst plussa ella minusa.
Ektað brot: Teljarin er minni enn nevnarin.
Óektað brot: Teljarin er størri enn nevnarin.
Blandað tal: Tá teljarin er størri enn nevnarin, kann brotið gerast um til eitt blandað tal, við at býta/deila/dividera nevnara við teljara, tað sum so loypir av, verður skrivað sum brot við sama nevnara ið óektaða brotið hevði frammanundan.
Sý myndirnar - óektað brot og blandað tal: 3 gongut 2 ferð upp í 7 tí tvær (2) ferðir trý (3) er seks (6), og so minusa vit 6 frá 7 sum so gevur 1 í rest.